Νηστεία των Χριστουγέννων, η 2η μεγαλύτερη νηστεία της Ορθοδοξίας - Τι τρώμε και πώς νηστεύουμε;

Μπορεί τα Χριστούγεννα να είναι μια πιο χαρούμενη, πιο κοσμική γιορτή, αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι την περίοδο μέχρι τη μεγάλη αυτή ημέρα της Χριστιανοσύνης δεν πρέπει να προηγείται νηστεία για τον καθαρμό σώματος και πνεύματος.

Μάλιστα, η Νηστεία των Χριστουγέννων, είναι η δεύτερη μεγαλύτερη περίοδος νηστείας μετά τη Μεγάλη Τεσσαρακοστή (προς το Πάσχα) και είναι γνωστή στη γλώσσα της Ορθοδοξίας και ως «Σαρανταήμερο».

Η νηστεία των Χριστουγέννων αρχίζει την 15η Νοεμβρίου και λήγει την 24η Δεκεμβρίου ενώ δεν έχει την αυστηρότητα της Σαρακοστής.

Πώς ξεκίνησε

Ή μεγάλη σημασία που απέκτησε στη συνείδηση της Εκκλησίας η γιορτή των Χριστουγέννων και η ευλάβεια των πιστών και ιδιαίτερα των μοναχών, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση της προ των Χριστουγέννων νηστείας. Σ’ αυτό επέδρασε σε υψηλό βαθμό και η διαμορφωμένη από τότε 40νθήμερη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που προηγείται του Πάσχα.

Όπως η γιορτή έτσι και η νηστεία, ως προετοιμασία για την υποδοχή των γενεθλίων του Κυρίου, εμφανίστηκε αρχικά στη Δύση, όπου η νηστεία αυτή ονομαζόταν Τεσσαρακοστή “του Αγίου Μαρτίνου” επειδή άρχιζε από τη γιορτή αυτού του άγιου της Δυτικής Εκκλησίας. Το ίδιο έγινε και στην Ορθόδοξη Εκκλησία, όπου πολλοί τη νηστεία των Χριστουγέννων ονομάζουν “του Αγίου Φιλίππου” επειδή προφανώς αρχίζει την επομένη της μνήμης του μεγάλου αυτού Αποστόλου.

Από 7ήμερη σε 40ήμερη

Οι πρώτες ιστορικές μαρτυρίες, που διαθέτουμε για τη νηστεία προ των Χριστουγέννων, ανάγονται για τη Δύση στον 5ο και για την Ανατολή στον 6ο αιώνα μ.Χ. Η νηστεία στην αρχή, όπως φαίνεται, ήταν μικρής διάρκειας. Πιθανότατα ξεκίνησε σαν επταήμερη, όμως υπό την επίδραση της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έγινε και αυτή 40 ήμερες, χωρίς να γίνει τόσο αυστηρή όσο αυτή του Πάσχα, όπως αναφέραμε.

Από τούς ανατολικούς συγγραφείς στη νηστεία των Χριστουγέννων αναφέρονται ό Αναστάσιος Σιναίτης, ό πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νικηφόρος ο Ομολογητής, ο Άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης καθώς επίσης και ο πατριάρχης Αντιοχείας, Θεόδωρος Βάλσαμων.

Μάλιστα ο Θεόδωρος Βάλσαμων, γράφει περί τον 12 αιώνα και μας πληροφορεί για τα όσα ίσχυαν στην εποχή του, σαφώς την ονομάζει «επταήμερον».

Τι τρώμε στη νηστεία των Χριστουγέννων

Πως θα πρέπει να τη νηστεύουμε

Σε όλη διάρκεια του σαρανταημέρου δεν τρώμε κρέας, γαλακτερά και αυγά. Αντίθετα, επιτρέπεται να καταλύουμε ψάρι όλες τις ήμερες πλην, φυσικά, της Τετάρτης και της Παρασκευής από την αρχή μέχρι και την 17η Δεκεμβρίου. Ψάρι καταλύουμε επίσης και κατά την εορτή των Εισοδίων της Θεοτόκου, οποιαδήποτε ημέρα κι αν πέσει.

Από την 18η μέχρι και την 24η Δεκεμβρίου, παραμονή της εορτής, επιτρέπεται η κατάλυση κρασιού και ελαίου μόνο εκτός, βέβαια, των ημερών Τετάρτης και Παρασκευής που θα παρεμβληθούν και κατά τις οποίες τηρούμε ανέλαιη νηστεία. Επίσης με ξηροφαγία θα πρέπει να νηστεύουμε την πρώτη ήμερα της νηστείας, 15η Νοεμβρίου, καθώς και την παραμονή της εορτής, έκτος βέβαια κι αν πέσουν Σάββατο η Κυριακή.

ΝΗΣΤΕΙΑ: ΑΠΟΧΗ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΑΜΑΡΤΙΑ

Επίσης οφείλουμε να μην τηρούμε μόνο την τάξη της νηστείας που αφορά τις τροφές, αλλά να απέχουμε και από κάθε αμαρτία, έτσι ώστε, όπως νηστεύουμε ως προς τις τροφές, να νηστεύουμε και:

> Ως προς τη γλώσσα, αποφεύγοντας τα κουτσομπολιά, το ψέμα, την αργολογία, τη λοιδορία, την οργή και γενικά κάθε αμαρτία που διαπράττουμε μέσω της γλώσσας.

> Επίσης χρειάζεται να νηστεύουμε ως προς τα μάτια. Να μη βλέπουμε μάταια πράγματα. Να μην αποκτούμε παρρησία διά μέσου των ματιών. Να μην περιεργαζόμαστε κάποιον με αναίδεια.

> Ακόμη θα πρέπει να εμποδίζουμε τα χέρια και τα πόδια από κάθε πονηρό πράγμα.

> Με αυτό τον τρόπο νηστεύοντας μια νηστεία ευπρόσδεκτη στον Θεό, αποφεύγοντας κάθε είδους κακία που ενεργείται διά μέσου της καθεμιάς από τις αισθήσεις μας, θα πλησιάζουμε, τα γενέθλια του Κυρίου μας καθαροί και άξιοι της μεταλήψεως των άγιων μυστηρίων.