Ο Άγιος Θωμάς που δεν αμφισβήτησε αλλά πόθησε την Αλήθεια του Χριστού

Ο Άγιος Θωμάς ήταν ένας από τους δώδεκα Αποστόλους, μαθητές του Ιησού Χριστού. Ήταν Ιουδαίος στην καταγωγή και, όπως και άλλοι μαθητές, ασκούσε το επάγγελμα του ψαρά. Εγκατέλειψε το επάγγελμά του και ακολούθησε τον Ιησού Χριστό, όταν εκείνος του το ζήτησε. Ήταν από τους ένθερμους μαθητές, όμως μετά την Ανάσταση ολιγοπίστησε και δεν πίστεψε ότι ο Χριστός αναστήθηκε, παρά μόνον όταν ψηλάφισε στα χέρια Του τα σημάδια της Σταύρωσης.

Αυτό έγινε στη δεύτερη εμφάνιση του Χριστού στους μαθητές μετά την Ανάστασή Του καθώς κατά την πρώτη εμφάνιση του Ιησού, ο Θωμάς απουσίαζε. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά αυτό το γεγονός την Κυριακή μετά το Πάσχα και την ονομάζει «Κυριακή του Θωμά», ενώ η μνήμη του Αγίου Θωμά τιμάται στις 6 Οκτωβρίου, εορτή όμως πολύ λιγότερο γνωστή στους Χριστιανούς από την Κυριακή του Θωμά.

Ο παρεξηγημένος

Οι Πατέρες της Εκκλησίας, καθώς και η υμνογραφία της ημέρας, διευκρινίζουν ότι παρά το γεγονός ότι ονομάζεται «άπιστος, η δυσπιστία του Θωμά έγινε σεβαστή και αποδεκτή από το Χριστό – ο οποίος ανταποκρίθηκε στο αίτημά του και εμφανίστηκε ειδικά γι’ αυτόν – επειδή προήλθε από ειλικρινή πόθο εύρεσης της αλήθειας και όχι από εγωισμό ή προκατάληψη ή υποκρισία, όπως συμβαίνει πολλές φορές με τη δυσπιστία των ανθρώπων».

 
Το ιεραποστολικό έργο στην Ινδία

Μετά την Πεντηκοστή και την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, o Άγιος Θωμάς ακολούθησε το «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη», όπως και οι υπόλοιποι Απόστολοι, και ταξίδεψε σε μακρινούς τόπους μεταφέροντας τον Θείο Λόγο. Κατά τη χριστιανική παράδοση, μετά από Θεία Παρέμβαση ταξίδεψε ως την Ινδία, όπου ξεκίνησε το ιεραποστολικό του έργο, προσηλυτίζοντας και βαπτίζοντας Χριστιανούς πολλούς ειδωλολάτρες.

Κατόπιν ταξίδεψε ανατολικότερα, όπου βασίλευε ο Μίσδιος. Εκεί ο Θωμάς συνέχισε την ιεραποστολή, όταν βάπτισε όμως τη γυναίκα και τα παιδιά του Μίσδιου, εκείνος οργίστηκε και έδωσε εντολή να θανατωθεί ο Άγιος. Το σώμα του έθαψαν οι Χριστιανοί της περιοχής και κατά την παράδοση στον τάφο Του γίνονταν πολλά θαύματα. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση της Συρίας, ο Άγιος Θωμάς φέρεται να μαρτύρησε στο όρος Αγ.

Θωμάς στην Τσεννάι της Ινδίας στις 3 Ιουλίου το 72 μ.Χ. Το ιερό λείψανο του Αγίου Θωμά παρέμεινε εκεί έως ότου ο γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου το μετέφερε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1204 το λείψανο μεταφέρθηκε στη Ρώμη, μαζί με τα λείψανα άλλων Αγίων που εκλάπησαν ως λάφυρα κατά την Δ' Σταυροφορία.  Ο Εφραίμ ο Σύρος δηλώνει ότι ο Απόστολος σκοτώθηκε στην Ινδία και ότι τα λείψανα του μεταφέρθηκαν τότε στην Έδεσσα.

Απολυτίκιο

Ἀπόστολε Ἅγιε Θωμᾶ,

πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ,

ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν,

παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Απολυτίκιο (Ἦχος δ')

Ὡς θεῖος Ἀπόστολος, θεολογίας κρουνούς,

ἐνθέως ἐξήντλησας, ἐκ λογχονύκτου πλευρᾶς,

Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν.

Ὅθεν τῆς εὐσέβειας, κατασπείρας τὸν λόγον,

ἔλαμψας ἐν Ἰνδίᾳ, ὡς ἀκτὶς οὐρανία,

Θωμὰ τῶν Ἀποστόλων, τὸ θεῖον ἀγλάισμα.