Η "ΜΙΚΡΗ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ" ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

Το αρτιότερο δείγμα αθηναϊκού τρούλου, η μοναδική τοιχοδομία μεσοβυζαντινής εκκλησίας στην Αθήνα που χτίστηκε ολόκληρη από μαρμάρινα σπαράγματα, μία πραγματική έκθεση γλυπτών (90 στον αριθμό) από διαφορετικές ιστορικές περιόδους – αρχαιοελληνικά, ρωμαϊκά, παλαιοχριστιανικά και βυζαντινά, συνθέτουν τη «Μικρή Μητρόπολη» της Αθήνας.

Ο μικρός ναός, δίπλα στην Μητρόπολη Αθηνών, που λειτουργεί ως παρεκκλήσι της, με οκτάπλευρο τρούλο, ημισύνθετο σταυροειδή εγγεγραμμένου τύπους ναό, έχει μία μακρά ιστορία που ξεκινά πιθανόν στα μέσα του 12ου αιώνα, όπου χτίστηκε, σύμφωνα τουλάχιστον με τους περισσότερους ειδικούς. Ο ναός είναι αφιερωμένος στην Παναγία Γοργοεπήκοο, βυζαντινή προσωνυμία της Θεοτόκου, που ακούει τις προσευχές των πιστών.

Ωστόσο, το 1861 μ.Χ., έπειτα από την αποτυχημένη δολοφονική απόπειρα κατά του Βασιλιά Όθωνα, μετονομάστηκε σε Άγιο Σώζοντα, ενώ δύο χρόνια μετά, με την απομάκρυνση του Όθωνα από τον θρόνο της Ελλάδας, ο ναός αφιερώνεται στον Άγιο Ελευθέριο. Ο ναός, σύμφωνα με την πρακτική των Βαυαρών, χρησιμοποιήθηκε από το 1834 έως το 1839 μ.Χ. ως αποθήκη αρχαιοτήτων, ενώ στη συνέχεια και έως το 1962 μ.Χ. μετατράπηκε σε δημόσια βιβλιοθήκη.

Σήμερα στέκει δίπλα στην Μητρόπολη Αθηνών, είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ανοιχτά μουσεία της Αθήνας, με την εξωτερική του τοιχοποιία τα ενσωματωμένα ανάγλυφα και τις διακοσμημένες του πλευρές με γλυπτά, σημαντικότερο ανάμεσά τους το Αττικό Ημερολόγιο του 4ου αιώνα π.Χ.!