Ο Άγιος Λουκάς: Τρεις άγιοι με το ίδιο όνομα - Ποιος γιορτάζει στις 18 Οκτωβρίου;

Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο στην Ορθόδοξη Εκκλησία να συναντάμε Αγίους με το ίδιο όνομα και φυσικά με διαφορετική ημερομηνία στην οποία τον τιμούμε. Αντιθέτως, η πλειονότητα των Αγίων έχουν διπλές και τριπλές γιορτές μέσα στο χρόνο καθώς πρόκειται για διαφορετικά πρόσωπα που αγίασαν σε διαφορετικές τοποθεσίες ή και χώρες. Ο Άγιος Λουκάς τη μνήμη του οποίου τιμούμε στις 18 Οκτωβρίου είναι μια από αυτές τις περιπτώσεις.

Ας βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: Ο Άγιος Λουκάς, ή μάλλον ο πρώτος άγιος με το όνομα Λουκάς, είναι ο γνωστός Ευαγγελιστής, με καταγωγή από τη Συρία και με ελληνική εθνικότητα. Ήταν γιατρός στο επάγγελμα και εξαιρετικός ζωγράφος. Δεν είναι τυχαίο που οι πρώτες εικόνες της Παναγίας και των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου έχουν φιλοτεχνηθεί από αυτόν. Ο Απόστολος Παύλος του δίδαξε τη χριστιανική πίστη και του έδειξε τον δρόμο της χριστιανικής ζωής και από τότε, αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά στη διάδοση του Χριστιανισμού κηρύσσοντας το Ευαγγέλιο.

Περιόδευσε σε πολλούς τόπους, στην Ιταλία, τη Γαλλία, στην Ελλάδα και αλλού έως τα βαθιά του γεράματα κατηχώντας, όπως έκανε για εκείνον ο Απόστολος Παύλος. Έγραψε το τρίτο κατά σειρά Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης και τις πράξεις των Αποστόλων. Έφυγε από την επίγεια ζωή σε ηλικία 80 ετών, κατά κάποιους ειρηνικά, κατά άλλους με μαρτυρικό θάνατο, περίπου το 84 μ.Χ.. Το λείψανό του μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό των Αγίων Αποστόλων. Η μνήμη του εορτάζεται, όπως αναφέραμε, στις 18 Οκτωβρίου.

Ποιος ήταν ο Άγιος Λουκάς ο Γιατρός

Ο Άγιος Λουκάς Συμφερουπόλεως και Κριμαίας, γνωστός στην Ορθόδοξη Εκκλησία και ως Άγιος Λουκάς ο Ιατρός, ήταν Ρώσος, γεννημένος το 1877 στη χερσόνησο της Κριμαίας. Ήταν καθηγητής ανατομίας και χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Τασκένδης. Επιφανής γιατρός, με πλήθος δημοσιεύσεων -40 επιστημονικά έργα -και αναγνώριση από την ιατρική κοινότητα. Παντρεύτηκε και απέκτησε 4 παιδιά. Σε ηλικία 38 ετών έχασε τη γυναίκα του, που ήταν νοσοκόμα, από φυματίωση. Δεν παντρεύτηκε ποτέ ξανά και δε σταμάτησε να επισκέπτεται τον τάφο της, όποτε οι συνθήκες του το επέτρεπαν. Εκτός από επιφανής ιατρός, ο Άγιος Λουκάς ήταν Χριστιανός.

Χειρουργούσε με την εικόνα της Παναγίας εμπρός του, ενώ πριν χειρουργήσει τους ασθενείς του, στο σημείο της τομής, έκανε πάντα το σημείο του σταυρού με ένα ποτισμένο σε ιώδιο βαμβάκι. Το 1921 χειροτονήθηκε ιερέας και το 1923 επίσκοπος Τασκένδης, συνδυάζοντας τα ιερατικά με τα ιατρικά του καθήκοντα. Ωστόσο, η χριστιανική του πίστη τον οδήγησε σε δρόμους δύσβατους και μαρτυρικούς, από το 1922 έως και τον θάνατό του. Αν και διωκόμενος από το επίσημο κράτος, ο Άγιος Λουκάς κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου προσέφερε τις υπηρεσίες του, ενώ δε σταμάτησε μέχρι το θάνατό του να είναι μητροπολίτης. Χιλιάδες άνθρωποι ζητούσαν την ιατρική του βοήθεια και τη συμβουλή του και εκείνος την έδινε χωρίς δισταγμό σε όλους.

Κατά καιρούς διώκονταν, φυλακίζονταν, εξορίζονταν στη Σιβηρία. Οι κακουχίες στις οποίες των εξέθεταν οι εχθροί του ήταν τόσες πολλές, που μόνο ένα θαύμα θα μπορούσε να τον κρατήσει στη ζωή.

Και ο Όσιος Λουκάς

Ο Όσιος Λουκάς γεννήθηκε το καλοκαίρι του 896 μ.Χ. από τον Στέφανο και την Ευφροσύνη. Καταγόταν από την Αίγινα, αλλά η οικογένεια του μετακόμισε στη Φωκίδα. Εκεί αγόρασαν χωράφια και έβοσκαν ζώα. Και το παιδί τους, αφού φοίτησε στο σχολείο, βοήθησε και αυτό στη φύλαξη των ζώων τους. Ο μικρός Λουκάς, ενώ έβοσκε τα ζώα, συγχρόνως εντρυφούσε και σε κάποιο θρησκευτικό βιβλίο. Από τότε καρδιά συμπονετική και ευεργετική, ο Λουκάς, όταν περνούσαν από τη βοσκή του παιδάκια φτωχά και του ζητούσαν λίγο ψωμί, εκείνος τους έδινε.

Όταν πέθανε ο πατέρας του, η φροντίδα του για την παρηγοριά της μητέρας του ήταν παραδειγματική. Όταν μάλιστα εκείνη πέθανε, τότε μοίρασε όλα τα υπάρχοντά τους στους φτωχούς και έστησε μια καλύβα στους πρόποδες ενός βουνού κοντά στη θάλασσα.

Όταν όμως εισέβαλαν οι Βούλγαροι στην Κεντρική Ελλάδα, ο Λουκάς κατέφυγε στην Πελοπόννησο. Επανήλθε στη Φωκίδα το 927 μ.Χ. και εγκαταστάθηκε οριστικά στο όρος Στείριον (Στείρι) κοντά στην ομώνυμη σημερινή Κοινότητα της επαρχίας Λειβαδιάς. Εκεί με άλλους μοναχούς έκτισε Μονή και η μεγάλη του πνευματικότητα τον έκανε ν' αποκτήσει φήμη Άγιου σ' όλη την περιοχή. Πέθανε στις 7 Φεβρουαρίου του 953 μ.Χ.

Το αδιάφθορο Λείψανο του Οσίου Λουκά του Στειριώτη φυγαδεύτηκε στη Δύση μέσω Άρτας και Βοσνίας, λόγω της προέλασης των Οθωμανών. Τον Αύγουστο του 1463 μ.Χ. έφθασε στη Βενετία, όπου έγινε δεκτό ως Λείψανο του Ευαγγελιστού Λουκά. Η απόδοση του Λειψάνου στον Όσιο Λουκά τον Στειριώτη άρχισε τον 19ο μ.Χ. αιώνα και κορυφώθηκε το 2001 μ.Χ. με την εγγραφή του Αγίου στο Νέο Ρωμαϊκό Μαρτυρολόγιο από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β’. Το 1986 μ.Χ., μετά από ενέργειες του τότε Μητροπολίτη Θηβών και Λεβαδείας Ιερωνύμου, η ρωμαιοκαθολική Εκκλησία επέστρεψε το Λείψανο στην Εκκλησία της Ελλάδος και κατατέθηκε στη Μονή του. Γιορτάζει στις 7 Φεβρουαρίου.