Αγία Παρασκευή: Η δυνατή μάρτυρας που σώζει από ασθένειες των ματιών

Δεν είναι τυχαίο που η Αγία Παρασκευή έδωσε το όνομά Της σε δεκάδες εκκλησίες και μοναστήρια της Ορθοδοξίας. Είναι μια από τις παλαιότερες Αγίες της Εκκλησίας καθώς έζησε στα χρόνια της αυτοκρατορίας του Αντωνίνου Πίου (86 μ.Χ. – 161 μ.Χ.) και στάθηκε η αφορμή να σταματήσουν οι διωγμοί ενάντια στους Χριστιανούς. Η Αγία Παρασκευή, αφού διαμοίρασε όλη της την περιουσία στους φτωχούς, ανέπτυξε ιεραποστολική δράση κηρύττοντας τον λόγο του Χριστού. Τα βασανιστήρια του Αντωνίνου στα πρώτα χρόνια της εξουσίας του, την άφησαν αλώβητη. Όταν όμως ο Αντωνίνος τυφλώθηκε, η Αγία Παρασκευή τον θεράπευσε, με αποτέλεσμα να αλλάξει η στάση του απέναντι στους Χριστιανούς.

Θεῷ παρεσκεύασας ἁγνὸν ὡς δόμον,

Σαυτὴν ἄγουσα, Σεμνή, εἰς κατοικίαν.

Παρασκευὴν ἔκτανεν εἰκάδι χαλκὸς ἐν ἕκτῃ.

Γιατί τη λένε Παρασκευή;

Η ιστορία της Αγίας Παρασκευής είναι συγκλονιστική:   Γεννήθηκε στη Ρώμη και ήταν κόρη των ευσεβών Χριστιανών, Αγάθωνα και Πολιτείας, οι οποίοι φρόντισαν για τη χριστιανική αγωγή Της, όπως είχαν υποσχεθεί στο Θεό στην περίπτωση που θα τους έδινε ένα παιδί. Επειδή το παιδί γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή έλαβε αυτό το όνομα.

Το θαύμα της σωτηρίας Της και ο μαρτυρικός θάνατος

Μετά τον θάνατο των γονέων Της, η Παρασκευή μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς και ανέπτυξε ιεραποστολική δραστηριότητα στη Ρώμη και στα περίχωρα της πόλης. Η δράση Της προκάλεσε τον ειδωλολάτρη αυτοκράτορα Αντωνίνο, ο οποίος τη συνέλαβε και της υποσχέθηκε υλικά αγαθά στην περίπτωση που θα θυσίαζε στα είδωλα. Βλέποντας όμως πως η Αγία παρέμενε σταθερή στην πίστη Της, την υπέβαλε στο βασανιστήριο της πυρακτωμένης περικεφαλαίας, το οποίο υπέμεινε με καρτερικότητα. Τότε ο Αντωνίνος διέταξε και την έβαλαν σε ένα λέβητα με καυτό λάδι και πίσσα.

Επειδή όμως είδε την Αγία άθικτη, πλησίασε το πρόσωπό του στον λέβητα - καθώς δεν μπορούσε να εξηγήσει πώς η Αγία είχε μείνει ανέπαφη - για να δοκιμάσει αν πράγματι είναι καυτό, και αμέσως τυφλώθηκε. Η Αγία με προσευχή έδωσε στον Αντωνίνο πίσω το φως του, με αποτέλεσμα να πιστέψει στο Χριστό ή - κατ' άλλους - να σταματήσει τους διωγμούς εναντίον των Χριστιανών. Ελευθέρωσε πάντως την Αγία Παρασκευή, η οποία συνέχισε να κηρύττει το Ευαγγέλιο σε άλλα μέρη, μέχρι που έφτασε στην Ελλάδα. Στα Τέμπη ένας ειδωλολάτρης άρχοντας την υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια, τα οποία υπέμεινε καρτερικά, για να θανατωθεί τελικά με αποκεφαλισμό.

Θεραπεύει νόσους των ματιών

Η Παράδοση θεωρεί ότι η Αγία Παρασκευή θεραπεύει τις οφθαλμικές νόσους, επειδή θεράπευσε και τον Αντωνίνο, γι’ αυτό έχει ανακηρυχθεί από τους οπτικούς ως προστάτιδα Αγία του επαγγελματικού τους κλάδου. Παλαιότερα πιστευόταν ότι αποτρέπει την πανώλη και τη χολέρα.

Ἀπολυτίκιον  (Κατέβασμα)

Ἦχος α’.

Τὴν σπουδήν σου τῇ κλήσει κατάλληλον, ἐργασαμένη φερώνυμε, τὴν ὁμώνυμόν σου πίστιν εἰς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευὴ ἀθλοφόρε· ὅθεν προχέεις ἰάματα, καὶ πρεσβεύεις ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

Κοντάκιον

Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.

Τὸν ναόν σου πάνσεμνε, ὡς ἱατρεῖον ψυχικὸν εὑράμενοι, ἐν τούτῳ πάντες οἱ πιστοί, μεγαλοφώνως τιμῶμέν σε, Ὁσιομάρτυς Παρασκευὴ ἀοίδιμε.

Τα Μοναστήρια της Αγίας Παρασκευής

Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Ροδολίβους Σερρών

Θεωρείται ένα από τα παλαιότερα Μοναστήρια της Ελλάδας. Είναι το πρώτο γυναικείο μοναστήρι στην περιοχή της Μακεδονίας. Έχει βαθιές ρίζες και με το κέντρο του Μοναχισμού της Ορθοδοξίας, το Άγιο Όρος.

Σε ημερολόγιο της Μονής Ιβήρων, αναφέρεται ότι το 1345 ο Κράλλης της Σερβίας Στέφανος Δουσάν επικύρωσε την Ιερά Μονή στην Ιερά Μονή Ιβήρων. Επίσης πριν από 500 χρόνια, εφέρετο ως μετόχι της Ιεράς Μονής Εικοσιφοινίσσης Παγγαίου. Μέχρι το 1924 καταστράφηκε πολλές φορές από διάφορους κατακτητές. Μέχρι τότε η Μονή ήταν ανδρική με πολλούς μοναχούς.

Το 1924, με τον ξεριζωμό του Πόντου, έρχονται στη Μονή έξι μοναχές από το Μοναστήρι Αγ. Ιωάννη Προδρόμου στα Ίμαιρα του Πόντου. Η Μονή ήταν εντελώς ερειπωμένη. Το μόνο που υπήρχε ήταν το κτίριο του ναού και μερικές εικόνες. Οι Μοναχές μετέφεραν στη νέα πατρίδα ό,τι μπόρεσαν από την Ι.Μ.Προδρόμου.

Από εκεί και πέρα το Μοναστήρι άρχισε να ανοικοδομείται, υπό τις ευλογίες του μητροπολίτου Ζιχνών και Νευροκοπίου Σπυρίδωνος. Η τρίτη επαναλειτουργία και ανοικοδόμηση της Ιεράς Μονής, άρχισε με τον ερχομό της Καθηγουμένης Μαριάμ Ανδρεάδου, μοναχής από τη Δράμα με τη μητέρα της (τρίτες κτητόρισσες της Ιστορικής Μονής) και συνεχίζεται μέχρι σήμερα με την προσθήκη πολλών κτιρίων. Σήμερα μονάζουν στη Μονή 14 μοναχές που ασχολούνται με την αγιογραφία, το εργόχειρο κ.λ.π. Στους ξενώνες της, μπορούν να διανυκτερεύσουν μόνο οργανωμένα γκρουπ.

Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Μηλοχωρίου

Η Ιερά Μονή Αγίας Παρασκευής Μηλοχωρίου χτίστηκε πάνω στα θεμέλια βυζαντινού ναού της Αγίας Παρασκευής, τα οποία βρέθηκαν μετά την εμφάνιση και υπόδειξη της Αγίας στη χωρική Χρυσούλα Κύπτη (1932). Απέχει από την Πτολεμαΐδα περί τα 15΄ και βρίσκεται στα όρια των Δημοτικών Διαμερισμάτων Μηλοχωρίου και Φούφα. Αρχικά ήταν ένα μικρό προσκύνημα. Πολύ γρήγορα όμως, χάρις στα πολλά θαύματα που επιτελούνταν, έγινε το θρησκευτικό κέντρο της περιοχής της Εορδαίας. Το 1966 με υπουργική απόφαση ο Μητροπολίτης Βασίλειος μετέτρεψε το προσκύνημα σε Iερά Μονή.

Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Κορωνείας

Κοντά στο χωριό Σωληνάρι της Βοιωτίας, σώζεται επ’ ονόματι της Αγίας Παρασκευής παλαιός σταυρόσχημος Ναΐσκος με τρούλλο, ο οποίος τοποθετείται χρονικά  στον 14ο αιώνα. Το 1970 στο χώρο εγκαταστάθηκε μικρή συνοδεία. Η αδελφότητα, χάρη στην παρουσία και την άοκνη προσπάθεια της μακαριστής Γερόντισσας Αγάπης, ανήγειρε νέο Ναό προς τιμήν της Αγίας, εξωράισε τον τόπο της παλαιάς Μονής, αναγείροντας το σημερινό Μοναστηριακό συγκρότημα. Η Ιερά Μονή εορτάζει στις 26 Ιουλίου.

Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Μαζίου Μεγάρων

Η ανδρική Ιερά Κοινοβιακή Μονή της Αγίας Παρασκευής στα Μέγαρα βρίσκεται στη βορειοανατολική πευκόφυτη πλαγιά των Γερανείων Όρεων, πάνω στην επαρχιακή οδό Μεγάρων – Μαζίου – Αλεποχωρίου και απέχει 17 χλμ. από τα Μέγαρα και 6 χλμ. από την παραλία Αλεποχωρίου. Η μονή ιδρύθηκε το 1988 στον χώρο, όπου σύμφωνα με την Παράδοση, υπήρχε αρχαία χριστιανική κοινότητα.

Μονή Αγίας Παρασκευής Μονοδένδρι Ιωαννίνων

Στο Μονοδένδρι, στο χείλος του γκρεμού της χαράδρας του Βίκου, βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής, από τα αρχαιότερα της Ηπείρου.

Ένα όμορφο καλντερίμι οδηγεί στην είσοδο της μονής που χτίστηκε το 1412 από τον Μιχαήλ, Βοεβόδα. Πρόκειται για πραγματικό μοναστήρι – «φρούριο»: Υπερήφανη πύλη, πέτρινα κτίσματα, καλοχτισμένα κελιά, πηγάδι, καταπακτή, κ.λ.π. που σε όλα κυριαρχεί το περίτεχνο χτίσιμο της πέτρας.

Η Εκκλησία έχει παλιές τοιχογραφίες, ξύλινο ζωγραφισμένο τέμπλο και τοιχογραφίες. Στην αριστερή πλευρά είναι ζωγραφισμένοι ο κτήτορας Βοεβόδας, η γυναίκα του και η κόρη του Παρασκευή, που κατά την παράδοση, μόνασε εκεί.

Το μοναστήρι με τις παράπλευρες σπηλιές ήταν καταφύγιο των κατοίκων της περιοχής κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας. Η ομορφιά του περιβάλλοντος χώρου και του μοναστηριού, με κορύφωμα τη χαράδρα του Βίκου, προσελκύει πολλούς επισκέπτες. Σήμερα το μοναστήρι είναι έρημο.

Ι.Μ. Αγίας Παρασκευής Πούντας

Στη Χόχλα, στον κάμπο του Φαναρίου, κοντά στο Καναλάκι Πρεβέζης, είναι χτισμένο το Μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής της Οσιομάρτυρος, που διοικητικά ανήκει στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθιάς, Γερομερίου, Μαργαριτίου και Πάργας.

Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κτίσθηκε η Ιερά Μονή Πούντας ούτε πού οφείλει το όνομά της. Υπήρξε πλούσια Μονή και μέχρι το 1913 συντηρούσε Σχολαρχείο.

Σύμφωνα με την Παράδοση, στην Ιερά Μονή, μαρτύρησε η Αγία Παρασκευή και εκεί υπάρχει και ο τάφος Της (στο δεξιό κλίτος του καθολικού).

Δίπλα στον Τάφο βρίσκεται και η μεγάλη ωοειδής πέτρα πάνω στην οποία στηρίχθηκε η Αγία προσευχομένη κατά τη στιγμή του αποκεφαλισμού Της και όπου πολλά θαύματα γίνονται κατά καιρούς στους διαφόρους προσκυνητές.